سیاسی  >  قیام پانزده خرداد؛ نقطه پایان افسانه جدایی دین از ‏سیاست یادداشت سیاسی:/ سیروس سجادیان

قیام پانزده خرداد؛ نقطه پایان افسانه جدایی دین از ‏سیاست

پایگاه خبری تحلیلی شیرازه؛ تخطی رژیم شاه از حدود الهی و عدم اجرای احکام اسلام؛ امر به معروف و نهی از منکر، دفاع از سُنّت ها و ارزشهای اسلامی، مقابله با ‏برنامه های استعماری آمریکا و اسرائیل، مبارزه با حاکمیّت و گسترش فرهنگ غربی که با معیارهای فرهنگ اسلام ناب محمّدی منافات ‏داشت، انگیزه اصلی برای ورود به عرصه سیاسی کشور و وقوع قیام پانزده خرداد به شمار می رفت. ‏   رژیم پهلوی که به طور غیر رسمی اسرائیل را به رسمیّت شناخته بود، زمینه نفوذ عوامل صهیونیسم را در ایران فراهم ساخته بود، که در ادامه ‏ی اقدامات و حمایت های رژیم پهلوی از اسرائیل، حضرت امام خمینی (ره) درصدد پیشگیری و کنترل حرکتهای ضد مذهبی رژیم شاه ‏برآمد، امّا رژیم پهلوی تهاجم همه جانبه ای را بر علیه روحانیت و خاصه حضرت امام آغاز و سرآغاز مبارزه با صهیونیسم و عوامل داخلی ‏آنها و صیانت از احکام اسلام و جلوگیری از نفوذ اعضای فرقه ضاله بهائیّت که به عنوان عوامل اسرائیل در ایران فعالیت میکردند، بود. ‏   ‏ قیام پانزده خرداد در برهه ای از زمان که آسیب های ناشی از تبلیغات فرهنگی رژیم شاه از قبیل جدایی دین از سیاست، ایجاد خود ‏باختگی فرهنگی و ناامیدی از فرهنگ اسلامی، ایجاد سلطه فرهنگی و اشاعه برتری باورهای غربی، ایجاد و گسترش روشنفکری غرب زده، ‏ترویج فساد اخلاقی و... همراه با سلطه ی عوامل استعمار ضربات جبران ناپذیری را بر فرهنگ کشور وارد می ساخت، به وقوع پیوست.‏   از آنجایی که سیاست ها و برنامه های رژیم شاه، مبارزه با فرهنگ مذهبی مردم بود و این مسأله با روحیۀ مذهبی مردم سازگار نبود، نهضت ‏فکری و فرهنگی پانزده خرداد با ماهیت اصیل دینی و مذهبی برای دفاع از فرهنگ اسلامی و ارزشهای اسلامی ، همزمان با اجرای سیاست ‏دموکراسیِ کنترل شده "کندی رئیس جمهور وقت آمریکا" و اقدامات سلطه جویانه سیاست آمریکا که در پوشش اصلاحات سیاسی، ‏اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی انجام می شد، با دمیدن روح خودباوری و نفی از خودبیگانگی به  رهبری حضرت امام خمینی (ره) بوقوع ‏پیوست و زمینه های بازگشت به خویشتن را در میان قشر روحانیون و مذهبیون کشور فراهم ساخت که نتایج آن تأثیرات عمیقی بر ساختار ‏سیاسی، فرهنگی و اجتماعی ایران آن زمان گذاشت، بطوری که تغییراتی بنیادین در ساختار سیاسی و اجتماعی ایجاد کرد.‏   از ویژگیهای مهم قیام پانزده خرداد، قرار گرفتن مرجعیّت شیعه در سطح رهبری نیروهای مذهبی بود. هنگامی که حضرت امام خمینی(ره) ‏امام خمینی با نفی تز استعماری «جدایی دین از سیاست»  به عنوان مرجع تقلید، رهبری قیام را بر عهده گرفتند دیگر مراجع را با خود همراه ‏کردند و بنابراین قیام پانزده خرداد نقطۀ عطفی در سیر تحّولات سیاسی ـ اجتماعی ایران پدید آورد و سمت و سوی مذهبی بدان بخشید و ‏یک قیام صد درصد اسلامی مردمی به شمار رفت.‏   قیام پانزده خرداد، گرچه با سرکوب و به شهادت رساندن تعداد زیادی از مردم بی دفاع در آن زمان بظاهر با شکست روبرو شد، امّا ‏تأثیرات بلند مدّت خود را بر روند سیاسی و اجتماعی کشور از قبیل فراگیری نهضت، حضور همه گروههای مردمی در روند مبارزه، مذهبی ‏بودن قیام، پیروی از مبانی دین اسلام، قاطعیّت رهبر قیام، بیگانه ستیزی که متوجّه آمریکا، اسرائیل و شاه بود، سبب افزایش رشد سیاسی ‏مردم و  الگو قرار گرفتن مذهب برای مبارزه و آگاهی توده های مردم شد، بطوری که زمینه پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1357 را فراهم ‏ساخت.